آیا ربات‌ها باهوش‌تر از انسان‌ها هستند؟ ‏

کیوری‌یس کیدز (Curious Kids)  یا کودکان کنجکاو نام مجموعه برنامه‌ای مخصوص کودکان است. در صورتی که کودکی سؤالی داشته که دوست دارد یک متخصص به آن پاسخ دهد، سؤال خود را به این برنامه ارسال و پاسخ خود را دریافت می‌کند.

لیام (Liam) کودکی 7 ساله است که سؤال خود را با این مضمون مطرح نمود: «آیا ربات‌ها باهوش‌تر از انسان‌ها هستند؟»

پروفسور حسین عباس نایب رئیس فعالیتهای فنی انجمن اطلاعات محاسباتی IEEE، رئیس انجمن تحقیقات استرالیا، عضو کمیته اخلاق هوش مصنوعی ACS، عضو انستیتو مهندسی برق و الکترونیک (IEEE) و عضو فارغ التحصیل از انستیتوی مدیران شرکت استرالیایی به این سؤال پاسخ داده است.

به عقیده پروفسور حسین عباس، لیام سؤال بسیار خوبی را مطرح کرده است. ایشان در پاسخ به او عنوان می‌کنند که بعضی افراد بر این باورند انسان همیشه از ربات‌ها با هوش‌تر بوده و باهوش‌تر خواهد بود. بعضی نیز معتقدند رباتها آن اندازه که فکر می‌کنیم هوشمند نیستند.

عده‌ای دیگر پیش بینی می‌کنند که رباتها تا سال 2045 از انسان‌ها هوشمندتر خواهند شد. بعضی بر این عقیده‌اند که صدها سال طول خواهد کشید تا ربات‌ها از انسانها باهوش‌تر شوند. و بعضی دیگر پیش بینی می‌کنند که رباتها میلیاردها برابر باهوش‌تر از انسان‌ها خواهند شد.

با وجود آن که اطلاعات زیادی در مورد مغز انسان وجود دارد، اما به منظور طراحی رباتی که دارای مغزی به پیچیدگی مغز ما انسان‌ها باشد این اطلاعات به قدر کافی نیستند.

می‌توان یک ربات را نوعی کامپیوتر فرض کرد. مشابه مغز ما انسانها، ربات‌ها نیز درون بدن خود دارای یک کامپیوتر هستند تا عمل تفکر را برای آنها انجام دهد. این کامپیوترها هنوز به اندازه مغز انسان از پیچیدگی برخوردار نیستند. با این حال، برخی از کامپیوترها بسیار قدرتمند بوده و می‌توانند نسب به انسان کارهای به مراتب بهتری انجام دهند.
 

حدود 22 سال پیش، رباتی با نام دیپ بلو (Deep Blue‎) در برابر گری کاسپاروف قهرمان شطرنج جهان به بازی شطرنج پرداخت و در اولین بازی خود موفق به شکست این شطرنج باز بزرگ شد. ممکن است بگویید که دیپ بلو از کاسپاروف باهوش‌تر است، به این دلیل که توانست بازی را ببرد، اما اجازه دهید کمی عمیق‌تر راجع به آن فکر کنیم.

تصویری از بازی گری کاسپاروف (در سمت راست) در مقابل دیپ بلو (در سمت چپ) که توسط شخصی هدایت می‌شد

کاسپاروف شطرنج باز بسیار قهاری است. او زمانی که کودکی هم سن شما [لیام] بود، به مدرسه‌ای مخصوص برای یادگیری شطرنج رفت. و در آنجا به طور مداوم به یادگیری و تمرین شطرنج پرداخت تا اینکه توانست به بهترین شطرنج باز در کل جهان تبدیل شود.
او بهتر از کاسپاروف بازی کرد، اما این تنها به خاطر انسانهای باهوشی بود که این ربات را طراحی کرده بودند.به دیپ بلو نحوه بازی شطرنج آموخته نشده بود. او تنها دستورالعملهای داده شده توسط تیمی از دانشمندان باهوش انسانی را انجام می‌داد. دیپ بلو با پیروی از این دستورات، توانست در مقابل کاسپاروف به پیروزی برسد. او بهتر از کاسپاروف بازی کرد، اما این تنها به خاطر انسانهای باهوشی بود که این ربات را طراحی کرده بودند. این حقیقت را باید قبول کرد که او نمی‌تواند مانند کاسپاروف بیاموزد.

در سال 2017 به ربات دیگری با نام آلفاگو زیرو (AlphaGo Zero‎) بازی به مراتب سخت‌تری تحت عنوان Go (گو) آموزش داده شد. این ربات توانست در پنج میلیون مسابقه در برابر خود و به مدت چند روز با استفاده از یک کامپیوتر بسیار سریع شرکت کند. برای انسان دست کم 570 سال بازی مداوم بدون خواب یا استراحت طول خواهد کشید تا پنج میلیون بازی Go را انجام دهد.

آلفاگو زیرو موفق به شکست قهرمانان جهان از جمله قهرمانان انسانی و نیز قهرمانان رباتی شد. تا به امروز او بهترین بازیکن از سری بازی‌های Go در جهان است و بهتر از هر انسانی بازی می‌کند و حتی یاد گرفته است که به تنهایی و بدون رفتن به مدرسه یا کمک گرفتن از دانشمندان بازی کند. اما تنها کاری که از او برمی‌آید انجام بازی Go است.
 

نمی‌توان هوشمندی را تنها برنده شدن در یک مسابقه یا یادگیری دانست. انسان‌هایی که دیپ بلو و آلفاگو را طراحی کردند افراد باهوشی بودند به این دلیل که به عنوان یک تیم با یکدیگر همکاری کرده و توانستند مسئله‌ای را حل نمایند که پیش از آن هیچ کس قادر به حل آن نبوده است.

هوشمندی واقعی آن است که فرد خوبی برای اجتماع باشیم و در صورت امکان به دیگران کمک نماییم، در اجتماع مشارکت و همکاری داشته و برای بهتر ساختن دنیا با دیگران همکاری کنیم. انسان‌ها زمانی باهوش‌تر هستند که با هم کار ‌کنند و به یکدیگر احترام بگذارند. و  نیز زمانی که در جامعه به هم نوع خود کمک ‌کنند. آن‌ها در صورتی که کارهای درستی مانند مراقبت از حیواناتی که نمی‌توانند از خود مراقبت کنند را انجام ‌دهند انسانهای باهوشی به حساب خواهند آمد.

ربات‌ها هنوز به اندازه انسانها در کار با انسان‌های دیگر یا حتی کار با سایر رباتها خوب عمل نمی‌کنند. ربات‌ها در کار گروهی به سختی عمل می‌کنند. این یکی از مشکلاتی است که سعی داریم در تحقیقات خود به آن رسیدگی کرده و تا حد امکان آن را رفع کنیم.

اگر بتوانیم رباتهای بسیار هوشمندی را تولید کنیم، آن‌ها می‌توانند به ما کمک کنند. اما بعضی افراد نسبت به این موضوع ابراز نگرانی می‌کنند.

در صورت هوشمندتر شدن رباتها نسبت به انسانها، امید آن می‌رود که به انسانها کمک کرده زندگی بهتری را برای ما رقم بزنند

و بنابراین با وجود آنکه امروزه ربات‌های شگفت انگیزی در اختیار داریم که کارهای بسیاری را بهتر از انسان انجام می‌دهند، اما هنوز به باهوشی انسان نیستند. آیا می‌دانید چه مدت طول خواهد کشید تا ربات‌ها واقعاً هوشمندتر از انسان‌ها شوند؟ به درستی نمی‌توان به این سؤال پاسخ داد.
این امکان برای هر دانشمندی وجود دارد که خیلی زود به ایده‌ای هوشمندانه برای طراحی این ربات‌های فوق‌العاده هوشمند دست یابد انسان‌ها موجودات بسیار خلاقی هستند. این امکان برای هر دانشمندی وجود دارد که خیلی زود به ایده‌ای هوشمندانه برای طراحی این ربات‌های فوق‌العاده هوشمند دست یابد. شاید این دانشمند شما لیام باشید. اگر به سختی درس بخوانی، شاید بتوانی دانشمندی شوی که باهوش‌ترین ربات را طراحی نموده است.

 
منبع: theconversation